عادت‌ها بخش اعظمی از زندگی ما هستند. عادت‌هایی که هر روز با آنها از خواب بیدار می‌شویم، زندگی می‌کنیم و با آنها به خواب می‌رویم. عادت‌هایی که تمام جنبه‌های زندگی روزمره ما را، از خواب و خوراک و بهداشت گرفته تا آداب و رسوم، کار، بازی و سرگرمی، وقت‌گذرانی، روابط اجتماعی، طرز تفکر، رفتار، احساسات و عواطف، در بر می‌گیرد. عادت‌های ما، طی سالیان، با تاثیراتی که خانواده، اجتماع و فرهنگ بر ما گذاشته‌اند، شکل گرفته و به زندگی ما فرم و سبک خاصی بخشیده‌اند. در واقع، عادت‌ها تشکیل‌دهنده سبک زندگی ما هستند. طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سبک زندگی ترکیبی از الگوهای رفتاری و عادات فردی در سراسر زندگی شامل تغذیه، تحرک بدنی، استرس، مصرف دخانیات و کیفیت خواب است که در پی اجتماعی شدن به وجود آمده است.
قطعاً موافق هستید که تغییر عادت‌ها، یکی از سخت‌ترین تجربیاتی است که هر کس می‌تواند داشته باشد. بسیاری از ما، بارها تلاش کرده‌ایم که عادت خاصی را به عادت‌های خود اضافه کنیم یا عادتی را ترک کنیم. به عنوان مثال، ممکن است سعی کرده باشیم صبح‌ها زودتر از خواب بیدار شویم و دست کم روزی یک ساعت مطالعه داشته باشیم. جای دادن یک عادت جدید در میان عادت‌های روزانه، کار بسیار سختی است. به همین دلیل بسیاری از افراد، تا آخر عمر با رفتارهای عادت‌شده‌شان زندگی می‌کنند.
سبک زندگی هر کدام از ما، شیوه‌ای است که هر کدام از ما زندگی می‌کنیم و با عادت‌های روزانه ما تعریف می‌شوند. با توجه به این که بسیاری از افراد، هیچ‌گاه رفتارهای عادت شده روزانه خود را تغییر نمی‌دهند، سبک زندگی بسیاری از افراد تا پایان عمر ثابت باقی می‌ماند؛ امری که بسیار عمومیت دارد. به همین دلیل است که سبک زندگی معرف شخصیت افراد است؛ ما افراد مختلف را با توجه به رفتارهای عادت‌شده روزانه شان مورد قضاوت قرار می‌دهیم. علاوه بر این، سبک زندگی به دلیل ثباتی که پیدا می‌کند، معرف گروه‌ها و طبقات اجتماعی مختلف نیز هست. به عنوان مثال، هنرمندان با سبک خاصی از زندگی و رفتار شناخته می‌شوند و اگر فردی بخواهد خودش را هنرمند نشان دهد، راحت‌ترین راه آن است که از آن دسته رفتارها تبعیت کند. به عبارت بهتر، الگوهای فرهنگی ما نیز برآمده از عادت‌های ما هستند.
با این وجود، بسیاری از عادت‌های ما اختیاری هستند. هر کدام از ما، در زمانی از زندگی‌مان، انجام رفتاری خاص را شروع کردیم و با تکرار آن، آن را تبدیل به یک عادت و در نتیجه تبدیل به یکی از وجوه زندگی‌مان کردیم که معرف سبک زندگی ماست. این در حالی است که زمانی که رفتارها به عادت تبدیل می‌شوند، به نظر می‌رسند که دیگر خارج از کنترل و غیرارادی هستند. تصمیم برای این که سبک متفاوتی از لباس را بپوشیم، نوع متفاوتی فکر کنیم، نوع متفاوتی رفتار کنیم، بسیار دشوار و گاهاً غیرممکن است. اما اگر به یاد بیاوریم که عادت‌های ما، به اختیار خودمان به عادت زندگی‌مان تبدیل شده‌اند، باور خواهیم کرد که می‌توانیم به اختیار خودمان، آنها را تغییر دهیم؛ تغییری که ذره ذره رخ می‌دهد و می‌تواند سبک زندگی‌مان را دگرگون کند. تغییر کوچکی در یکی از عادت‌های روزانه، تفاوت بسیاری در سبک زندگی ایجاد می‌کند.
شاید از خود می‌پرسید، چرا باید بخواهیم سبک زندگی خود را تغییر دهیم؟ تغییر عادت‌ها چه فایده ای می‌تواند داشته باشند که به خاطرش سختی تغییر عادات را به خود تحمیل کنیم؟ پزشکان حوزه سلامت پاسخ این سوال در این حقیقت می‌دانند که سبک زندگی هر کدام از ما، نشان‌دهنده آن است که تا چه میزان در مسیر سلامتی قرار داریم. متخصصان به ما یادآور می‌شوند که رفتارهای عادت‌گونه ما در طول روز، و به عبارت خلاصه سبک زندگی هر کدام از ما، تاثیر مستقیمی بر سلامت و کیفیت زندگی ما می‌گذارد.
کمی به روزهای خود بنگریم. برای بسیاری از ما، محیطی که در آن زندگی می‌کنیم مملو از استرس، شلوغی و آلودگی است. بسیاری از ما گویا نوار زندگی‌مان را روی دور تند قرار داده‌ایم و هر روز فشار بالایی را تحمل می‌کنیم تا بتوانیم به کارهای مختلفی رسیدگی کنیم. در این بین، شاید فرصت کافی نداریم که به یاد بیاوریم غذایی که می‌خوریم، آرامشی که در خود حس نمی‌کنیم، ورزشی که ممکن است برایش فرصتی نداشته باشیم، تفریحی که نمی‌توانیم برایش صرف زمان و هزینه کنیم، چقدر برای آن که سالم باشیم و از زندگی خود لذت ببریم، از اهمیت برخوردارند. ما به طور عادت‌گونه، غرق در سبک زندگی‌ای می‌شویم که نه تنها برای سلامتی‌مان مناسب نیست، بلکه در بسیاری از مواقع آن را خوشایند و لذت‌بخش نیز نمی‌دانیم.
اگر بدانیم که سبک زندگی‌ای که پیش گرفتیم و عادت‌هایی که زندگی‌مان را آغشته کرده‌اند، تا چه اندازه با سلامتی ما مرتبط است، می‌توانیم دریابیم که «سبک زندگی سالم» تا چه اندازه می‌تواند منبعی ارزشمندی برای بهبود کیفیت زندگی و ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی باشد. بله! سلامت جسمی، سلامت روانی و سلامت اجتماعی، همگی به سبک زندگی ما وابسته هستند. همه ما نیاز داریم که هم بدن سالمی داشته باشیم، هم روان سالمی که بتواند شادی، آرامش و مثبت‌اندیشی را به زندگی‌مان دعوت کند و هم بتوانیم به لحاظ اجتماعی روابط موثری با دیگران داشته باشیم و از زندگی و ارتباط روزانه با خانواده، دوستان، همسایگان، همکاران و حتی غریبه‌ها لذت ببریم. به عبارت خلاصه، سبک زندگی سالم، می‌تواند ما را در شرایطی قرار دهد که از زندگی‌مان هم لذت بیشتری ببریم و هم بهره بیشتر! هیچ کدام از ما دوست نداریم هر روز استراس فراوانی تحمل کنیم، از دردهای مختلف در بدن‌مان رنج بکشیم، با دیگران به خاطر مسائل ریز و درشت دعوا و نزاع داشته باشیم و خلاصه به صورت روزانه تنش‌های بسیاری را تحمل کنیم. تلاش ما برای این که بتوانیم سبک زندگی خود را به «سبک زندگی سالم» تغییر دهیم، می‌تواند کمک کند تا مانع بسیاری از این مسائل شویم و حتی اگر محیط پیرامون‌مان مشکلاتی را بر ما تحمیل کرد، بتوانیم آثار و تبعات آن را بر زندگی‌مان کاهش دهیم. برای شروع، تنها یک تغییر کوچک کافی است.