آیا استویا برای کودکان و سالمندان مناسب است؟ بررسی دقیق و علمی ایمن بودن استویا

در این روز‌ها به دلیل افزایش بیماری‌هایی مانند دیابت در سالمندان و چاقی در کودکان، استفاده از شیرین‌کننده‌های طبیعی مثل استویا برای کودکان و سالمندان روبه افزایش است. استویا یک گیاه با برگ‌های سبز و شیرین است، این گیاه جایگزینی طبیعی و بدون کالری برای شکر است، سازمان های بهداشتی مانند سازمان غذا و داروی آمریکا یا FDA مصرف آن را در محدوده مجاز تأیید کرده‌اند.

استویا به طور کلی خطری برای افراد ندارد اما آیا برای کودکان و سالمندان نیز بی‌خطر است؟ و آیا استویا برای گروه‌های حساس‌تر جامعه ایمن و مناسب است؟ در این مقاله در فودلی، به بررسی علمی و دقیق ایمنی استویا برای کودکان و سالمندان می‌پردازیم، با ما همراه باشید.

استویا دقیقا چیست؟

استویا شیرین‌کننده‌ای طبیعی است که از برگ های گیاهی با همین نام استخراج می‌شود. ترکیبات فعال موجود در برگ‌های این گیاه، حدود تا ۳۰۰ برابر شیرین‌تر از شکر سفید هستند، مهم ترین ویژگی این گیاه فاقد کالری بودن آن است. این ویژگی باعث می‌شود که برای بسیاری از افراد که به دنبال کاهش وزن و کاهش مصرف شکر برای بهبودی سلامتی خود هستند، انتخابی مناسب است. استویا برای کودکان و سالمندان دارای مزایای منحصر به فردی است.

در واقع استویا دارای مزایایی مانند کاهش سطح قند خون و کلسترول است. این شیرین کننده می‌تواند جایگزینی سالم برای شکر در رژیم غذایی کودکان باشد و از مشکلاتی مثل چاقی، پوسیدگی دندان در کودکان جلوگیری می‌کند. همچنین می‌تواند باعث کاهش ایجاد بیماری های قلبی در سالمندان شود. سازمان‌های معتبر جهانی مانند سازمان بهداشت جهانی WHO مصرف استویول گلیکوزیدهای خالص که ترکیبات فعال موجود در شیرین کننده استویا هستند را بی‌خطر اعلام کرده‌اند.

شکر استویا

آیا استویا برای کودکان بی‌خطر است؟

چندین سازمان جهانی نظارتی در جهان، از جمله کمیته مشترک در مورد افزودنی‌های غذایی، سازمان ایمنی غذای اروپا، و سازمان غذا و دارو، تشخیص دادند که عصاره استویا برای مصرف عمومی از جمله کودکان، اگر در سطوح توصیه شده مصرف شود، بی‌خطر است.

پس از یک سری بررسی‌ها، این نهادها میزان مصرف روزانه قابل قبول را برای گلیکوزیدهای استویول با خلوص بالا تعیین کردند که تا ۴ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز تعیین شده است. میزان مجاز استویا برای کودکان از فرمول زیر قابل محاسبه است.

میزان مجاز مصرف روزانه (میلی‌ گرم) = وزن کودک (کیلوگرم) × 4

به عنوان مثال، اگر وزن کودک شما ۱۵ کیلوگرم باشد، میزان مجاز مصرف روزانه استویا برای او ۶۰ میلی‌ گرم است.

استویا به عنوان یک جایگزین برای شکر و شیرینی در کودکان می‌تواند از بسیاری از بیماری‌ها پیشگیری نماید‌.

مزایای استویا برای کودکان

استویا به عنوان یک گیاه دارویی و جایگزین شکر مزایای زیادی برای کودکان دارد در ادامه به چند مورد خواهیم پرداخت.

 رفع چاقی در کودکان با استویا

چاقی و مدیریت وزن یکی از نگرانی‌های مهم بهداشت عمومی برای کودکان است. سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند که در سراسر جهان بیش از ۱۸ درصد از کودکان ۵ تا ۱۹ ساله دارای اضافه وزن و چاقی هستند، این بیماری در سال‌های اخیر در بسیاری از کشورها و مناطق به سرعت در حال افزایش است. در واقع از هر پنج نوجوان چاق، چهار نفر همچنان در بزرگسالی دچار مشکلات وزنی می‌شوند.

به عنوان مثال، دیابت نوع ۲ (T2DM) در کودکان و نوجوانان در سال ۱۹۹۰ کمتر از ۳ درصد از کل موارد دیابت تازه شروع شده را تشکیل می‌داد، اما امروزه تا ۴۵ درصد از موارد شروع جدید در بین نوجوانان را تشکیل می دهد. نگرانی‌های فزاینده در مورد افزایش چاقی کودکان، بسیاری از سازمان‌های بهداشت عمومی را بر آن داشته تا دستورالعمل‌های جدیدی را برای کمک به کاهش میزان قندهای افزوده شده در رژیم غذایی به کمتر از ۵ درصد کل انرژی دریافتی تنظیم کنند.

حتما بخوانید: تاثیر استویا بر لاغری واقعیت است یا تبلیغات؟

استویا به دلیل بدون کالری بودن از چاقی در کودکان جلوگیری می‌کند.

به طور کلی نمی‌توان کامل شیرینی را از رژیم غذایی کودکان حذف کرد، در این میان استویا می‌تواند جایگزین مناسبی برای رفع میل به شیرینی در کودکان باشد. شما با شکر استویا می‌توانید انواع شیرینی‌ها، نوشیدنی‌ها و دسر‌ها را برای کودک عزیزتان بدون نگرانی برای چاقی درست کنید. اگر می‌خواهید طریقه پخت شیرینی و غذا را با استویا بدانید مقالات زیر را مطالعه نمایید.

حتما بخوانید: استفاده از استویا به جای شکر در آشپزی و شیرینی پزی! و استویا به عنوان جایگزین شکر در نوشیدنی‌ها و دسر‌ها!

جلوگیری از دیابت و کنترل آن در کودکان با استویا

از آنجایی که کودکان به طور فزاینده‌ای غذای ناکافی می‌خورند و از چاقی و ورزش کم رنج می‌برند دیابت نوع دو می‌تواند در آن ها رخ دهد، این نوع دیابت در جوانان شایع‌تر است. موارد نادری از دیابت نیز ممکن است کودکان و نوجوانان را درگیر کنند. مانند نوع MODY (دیابت با شروع بلوغ در جوانان) است. در حال حاضر تخمین قابل اعتمادی از تعداد کودکان و بزرگسالان مبتلا به این بیماری وجود ندارد. دیابت نوع ۱ نیز در کودکان ممکن است رخ دهد، این نوع یک بیماری خود ایمنی است.

سلول های بتای تولید کننده انسولین در لوزالمعده توسط آنتی بادی ها مورد حمله قرار گرفته و از بین می روند. این منجر به کمبود انسولین می شود. در این میان استویا یک شیرین کننده بدون کالری مناسب برای دیابتی ها از هر نوعی است و تأثیری بر افزایش قند خون ندارد و جایگزینی مناسب برای شیرین‌کننده‌های مصنوعی یا شکر است. همچنین، به دلیل طبیعی بودن، با اصول رژیم های خاص همخوانی دارد.

حتما بخوانید:چرا استویا برای افراد مبتلا به دیابت مناسب است؟

استویا می‌تواند دیابت را در کودکان مبتلا کنترل نماید.

سلامتی دندان‌ها در کودکان با استویا

کودکان معمولا به دلیل تمایل زیادی که به شیرینی جات دارند با مصرف بیش از اندازه آن‌ها دچار پوسیدگی دندان می‌شوند، اما با خاصیت آنتی باکتری که دارد اط پوسیدگی جلوگیری می‌نماید.

استویا غیر اسید زا در نظر گرفته می شود زیرا pH دهان شما را به اندازه قند‌های دیگر کاهش نمی دهد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۴ نشان داد که شستشوی ساکارز PH پایین‌تری را پس از ۳۰ دقیقه در مقایسه با عصاره‌های استویا در دهان شما تولید می‌کند، و باکتری‌های استرپتوکوک در دهان افرادی که از شوینده مبتنی بر قند استفاده می‌کردند، به‌طور قابل توجهی بیشتر بود.

استویا به دلیل خواص ویژه‌ای که دارد، می‌تواند جایگاه مناسبی در رژیم غذایی کودک‌تان داشته باشد.

بنابراین، این مطالعه نشان داد که استویا به اندازه کافی اسید در دندان شما ایجاد نمی کند. این یک ویژگی خوب است زیرا باکتری‌ها در یک محیط اسیدی رشد می کنند و اسید باعث می شود مینای دندان شما به تدریج فرسوده شود.

آیا استویا برای سالمندان بی‌خطر است؟

در سنین بالا، حساسیت افراد نسبت به مواد غذایی بیشتر می‌شود. همچنین با افزایش سن اکثر سالمندان به بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون بالا و مشکلات کلیوی دچار می‌شوند. استویا برای سالمندان به عنوان یک جایگزین سالم برای شکر می‌تواند، در رژیم غذایی آن ها جای بگیرد و حتی از دیابت پیشگیری نماید. دیابت منشا مشکلات بسیاری از جمله بیماری‌های قلبی عروقی(cardiovascular) است، سالمندان با جایگزینی شکر می‌توانند از بیماری‌های عروقی که بسیار مستعد آن هستند جلوگیری نمایند.

حتما بخوانید: بهترین مکمل های غذایی سال 2025

استویا می‌تواند برای سالمندان مستعد به ابتلا بیماری‌های قلبی عروقی مفید باشد.

مزایای استویا برای سالمندان

استویا برای سالمندان مزایای فراوانی دارد که در ادامه به چند مورد خواهیم پرداخت.

اثر استویا بر کاهش فشار خون در سالمندان

فشار خون بالا یک عامل خطر مهم برای مرگ و میر و عوارض قلبی عروقی در سالمندان است. پیشگیری از فشار خون بالا به کاهش عمده در بروز بیماری های قلبی عروقی در بسیاری از کشورها کمک کرده است.

استویوزید یک گلیکوزید جدا شده از گیاه Stevia rebaudiana Bertoni است که به عنوان شیرین کننده در جاهای مختلف دنیا استفاده می‌شود. تحقیقات حیوانی نشان داده‌اند که استویوزید خالص شده باعث کاهش فشار خون در موش‌ها می‌شود. از آنجایی که stevioside به مدت 20 سال به عنوان یک شیرین کننده طبیعی استفاده شده است و هیچ عارضه جانبی قابل توجهی گزارش نشده است، این امر به ایجاد ایمنی آن در استفاده طولانی مدت کمک می کند.

اثر استویا بر کاهش قند خون در سالمندان

به دلیل مستعد شدن افراد به مبتلا شدن به انواع دیابت در سنین بالا و در سالمندان بهتر است این افراد رژیم غذایی خود را کنترل نمایند و از مصرف قند و شکر سفید بپرهیزند. همچنین می‌توانند از جایگزین‌های شکر استفاده نمایند یکی از این شیرین کننده های استویا است. استویا تاثیری بر سطح قند خون ندارد و شما علاوه بر اینکه طعم لذت بخش شیرینی را می‌چشید از سالم و بی‌خطر بودن آن نیز مطمئن هستید. این مزیت استویا برای کودکان و سالمندان بسیار مهم و تاثیر گذار است.

استویا هیچ تاثیری بر قند خون ندارد پس می‌تواند به راحتی در سبد غذایی سالمندان قرار بگیرد.

استویا در اشکال مختلفی در بازار یافت می‌شود اگر تمایل دارید اطلاعات بیشتری درمورد اینکه کدوم فرم از استویا مناسب‌تان هست پیدا کنید مقاله زیر را مطالعه نمایید.

حتما بخوانید: روش‌های مصرف استویا: قطره، پودر و قرص کدام یک مناسب‌تر اند؟

کلام پایانی

استویا، به‌عنوان یک شیرین‌کننده بدون کالری و طبیعی می‌تواند گزینه‌ای مناسب و مؤثر برای جایگزینی شکر در رژیم غذایی کودکان و سالمندان باشد. طبق مطالعات علمی سازمان‌های معتبر جهانی، استویا برای کودکان و سالمندان ایمنی لازم برای استفاده طبق مقادیر مناسب و ذکر شده در مقاله را داراست. درواقع شیرین کننده استویا در کودکان به سلامت دندان‌ها کمک می کند و خطر پوسیدگی دندان‌های شیری را کاهش می‌دهد. استویا برای سالمندان نیز خواص متعدد دارد و باعث تنظیم قند خون و فشار خون را نیز می‌شود.

با این حال، مصرف آگاهانه و محدود، به‌ویژه در گروه‌های سنی حساس، ضروری است. انتخاب محصولات با کیفیت و خالص، مهم ترین نکته در خرید استویا است. اگر تمایل به خرید شیرین کننده استویا را دارید، توصیه می‌کنیم به فروشگاه بین المللی فودلی مراجعه نمایید. ما در فودلی سعی‌مان بر این است که محصولاتی با کیفیت و از برندهای معتبر اروپایی برای شما فراهم کنیم تا با اطمینان کامل از اصل بودن آن‌ها خریدتان را انجام دهید. همچنین محصولات خاص و کمیاب و سایر محصولات مربوط به سلامت را بدون دردسر می‌توانید از فودلی تهیه نمایید.

سوالات متداول

• آیا استویا برای کودکان و سالمندان باعث مشکلات گوارشی می‌شود؟

در برخی افراد، مصرف بیش از حد استویا یا ترکیب آن با الکل‌های قندی مانند اریتریتول ممکن است باعث نفخ یا اسهال شود.

• آیا استویا طعم تلخ دارد؟

بله، برخی انواع استویا ممکن است مقدار کمی طعم تلخ یا ته مزه داشته باشند، اما نوع تصفیه‌ شده‌ی آن مانند Rebaudioside A معمولاً طعم بهتری دارد.

• آیا استویا باعث حساسیت در کودکان می‌شود؟

در موارد نادر، کودکانی که به گیاهان خانواده گل‌ستاره‌ای حساسیت دارند، ممکن است به استویا نیز واکنش نشان دهند.

منابع: healthline ,PUB MED