فواید ال کارنیتین چیست؟ عوارض آن چیست؟
ال کارنیتین (L-carnitine) نوعی اسید آمینه است که به صورت طبیعی توسط بدن تولید می‌شود و همچنین در غذاها و مکمل‌ها یافت می‌شود. این ماده به دلیل مزایایی مانند کمک به کاهش وزن و بهبود عملکرد مغز مورد توجه قرار گرفته است.
بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که ال کارنیتین می‌تواند به افرادی که در تلاش برای کاهش وزن هستند، به ویژه ورزشکاران، کمک کند. همچنین فواید ال کارنیتین مانند افزایش انرژی و بهبود ریکاوری، باعث محبوبیت زیادی در بین علاقه‌مندان به ورزش شده است.
ال کارنیتین علاوه بر تولید طبیعی در بدن، از طریق رژیم غذایی نیز تأمین می‌شود. با این حال، برخی افراد که به دلایل مختلف سطح ال کارنیتین پایینی دارند، ممکن است نیاز به مصرف مکمل داشته باشند. این افراد می‌توانند با مصرف این مکمل از فواید ال کارنیتین بهره‌مند شوند.
در این مقاله به بررسی مطالعات مرتبط با ال کارنیتین و ارتباط آن با کاهش وزن پرداخته و توضیح داده می‌شود که چه کسانی می‌توانند از این مکمل استفاده کنند و فواید ال کارتینین برای آنها چیست؟
فواید ال کارنیتین برای بدن چیست؟
ال کارنیتین (L-carnitine) یک ماده مغذی ضروری است که بدن به طور طبیعی آن را تولید می‌کند. این ماده از دو اسید آمینه مهم، لیزین و متیونین، ساخته می‌شود و نقش مهمی در تبدیل چربی به انرژی دارد. ال-کارنیتین با انتقال اسیدهای چرب به داخل میتوکندری سلول‌ها، به سوزاندن این چربی‌ها و تولید انرژی کمک می‌کند. میتوکندری‌ها به‌عنوان موتورهای سلولی عمل کرده و چربی‌ها را برای تولید انرژی می‌سوزانند.
بدن می‌تواند ال کارنیتین را از طریق کبد و کلیه‌ها تولید کند و کلیه‌ها نیز می‌توانند آن را برای استفاده‌های بعدی ذخیره و مازاد آن را از طریق ادرار دفع کنند. هرچند بدن معمولاً به اندازه کافی از این ماده تولید می‌کند، اما در برخی شرایط خاص ممکن است نیاز به مصرف مکمل‌های خوراکی برای تأمین این ماده وجود داشته باشد.
علاوه بر تولید طبیعی در بدن، ال کارنیتین از طریق رژیم غذایی و قرص ال کارنیتین نیز قابل دریافت است. فواید ال کارتینین از جمله افزایش انرژی و کمک به متابولیسم چربی‌ها موجب محبوبیت این ماده بین ورزشکاران و افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند، شده است.
اجزا و مواد تشکیل دهنده ال کارنیتین چیست؟
اگرچه بسیاری از افراد ال-کارنیتین را به‌عنوان یک آمینواسید می‌شناسند، اما در واقع، این ترکیب بیشتر شبیه ویتامینی است که نقش‌های متعددی در بدن ایفا می‌کند. برخی متخصصان به دلیل فواید ال کارتینین، این مکمل را برای کمک به درمان بیماری‌هایی مانند مشکلات قلبی، دیابت، و اختلال نعوظ تجویز می‌کنند.
با این حال، ال کارنیتین بیشتر به دلیل نقش مهمی که در متابولیسم چربی‌ها دارد، به‌عنوان مکملی برای کاهش وزن و بهبود عملکرد ورزشی شناخته می‌شود. برای تولید ال کارنیتین در بدن، علاوه بر لیزین و متیونین، ویتامین C و ویتامین‌های B6 و B3 نیز ضروری هستند. به همین دلیل، افرادی که رژیم‌های غذایی گیاهی دارند یا با مشکلات ژنتیکی مواجه هستند، ممکن است نتوانند این ماده را به میزان کافی در بدن تولید کنند و نیاز به مصرف مکمل‌های غذایی داشته باشند.
ال کارنیتین می‌تواند به‌صورت مکمل‌های خوراکی در شکل‌های مختلف مانند قرص، کپسول، ویال خوراکی، شربت یا ساشه مصرف شود. همچنین نوعی از ال کارنیتین به نام استیل-ال-کارنیتین (ALCAR) نیز وجود دارد که به‌طور مؤثرتری از سد خونی مغزی عبور کرده و به بهبود عملکرد مغزی کمک می‌کند.
انواع ال کارنیتین کدامند؟
ال کارنیتین رایج‌ترین نوع کارنیتین است که در بدن و بسیاری از مکمل‌ها یافت می‌شود، اما اشکال دیگری نیز از این ماده وجود دارند که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی دارند:
- استیل ال-کارنیتین (ALCAR): این نوع کارنیتین به‌طور گسترده به‌عنوان مؤثرترین شکل برای محافظت از سیستم عصبی شناخته می‌شود ALCARو نقش مهمی در متابولیسم و بهبود عملکرد مغزی ایفا می‌کند و ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری‌های عصبی مفید باشد.
- دی کارنیتین: این نوع از کارنیتین شکل غیرفعال و حتی مضر آن است. دی کارنیتین می‌تواند جذب سایر اشکال مفیدتر کارنیتین را مهار کند و منجر به کمبود کارنیتین در بدن شود. به همین دلیل، این شکل برای بدن سمی است.
- پروپیونیل ال-کارنیتین: این فرم کارنیتین برای مشکلات مربوط به گردش خون، مانند بیماری عروق محیطی و فشارخون بالا، مفید است. همچنین با افزایش تولید اکسید نیتریک، می‌تواند به بهبود جریان خون کمک کند و خواص ضد درد و ضد روماتیسمی نیز دارد.
- ال-کارنیتین ال-تارتارات: این نوع کارنیتین به‌سرعت جذب می‌شود و به‌ویژه در مکمل‌های ورزشی استفاده می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که این فرم می‌تواند به کاهش دردهای عضلانی ناشی از ورزش و بهبود سریع‌تر ریکاوری کمک کند. همچنین خواص ضد درد و ضد التهابی دارد که برای سلامت قلب نیز مفید است.
منابع غذایی حاوی ال کارنیتین
تقریباً بیشتر افراد می‌توانند مقدار کمی ال کارنیتین را از طریق رژیم غذایی خود با مصرف موادی مانند گوشت و ماهی دریافت کنند. بهترین منابع غذایی این ریزمغذی شامل:
- گوشت گاو
- ماهی
- مرغ
- شیر
مواد پروتئینی مانند گوشت گاو و مرغ سرشار از ال-کارنیتین هستند. گوشت قرمز مانند گوشت گاو و گوسفند بیشترین میزان ال-کارنیتین را دارند، اما این ماده مغذی در ماهی، سینه مرغ، محصولات لبنی مانند شیر، و حبوباتی مثل لوبیا نیز یافت می‌شود. همچنین گیاهخواران می‌توانند از منابعی مانند آووکادو بهره بگیرند که حاوی مقدار مناسبی از ال کارنیتین است.
همچنین بخوانید: قرص ال کارنیتین 1000 برای لاغری
موارد مصرف ال کارنیتین
فواید ال کارنیتین در زمینه‌های علمی، ورزشی و دارویی گسترده است. این ماده می‌تواند به بهبود عملکرد ورزشی، ریکاوری عضلات، و درمان برخی بیماری‌ها کمک کند:
- فواید ال کارنیتین در عملکرد ورزشی و ریکاوری عضلات:
ال کارنیتین نقشی مهم در بهبود عملکرد ورزشی ایفا می‌کند. این ماده با انتقال بیشتر اکسیژن به عضلات و تسهیل سوخت‌وساز چربی‌ها، باعث افزایش استقامت و قدرت عضلانی می‌شود. ورزشکاران با مصرف مکمل ال کارنیتین می‌توانند ریکاوری سریع‌تری پس از تمرینات سخت تجربه کنند. همچنین، با کاهش تجمع لاکتیک اسید در عضلات، خستگی را به تأخیر می‌اندازد و زمان بازسازی عضلات را کوتاه می‌کند. - موارد استفاده دارویی و درمان بیماری‌ها:
از فواید ال کارنیتین، بهبود عملکرد کلیه و کبد و جلوگیری از تجمع سموم در بدن است. همچنین، این مکمل در بهبود عملکرد مغز، به‌ویژه در افراد مبتلا به آلزایمر یا کسانی که تحت شیمی‌درمانی هستند، مؤثر است. مصرف ال کارنیتین می‌تواند عوارض شناختی این بیماری‌ها را کاهش داده و به بهبود عملکرد شناختی کمک کند. - جنبه‌های علمی و متابولیکی:
تحقیقات فواید ال-کارنیتین را در کاهش تجمع سموم و بهبود عملکرد اندام‌هایی مانند قلب و کلیه، به ویژه در افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی و اورمی نشان داده است. این ماده همچنین دارای خواص محافظت‌کننده عصبی است و در بیماری‌هایی مانند آلزایمر و زوال عقل، به کاهش استرس اکسیداتیو و تقویت عملکرد نورون‌ها کمک می‌کند. - مکمل‌های غذایی و ترکیبات دارویی:
مکمل‌های ال کارنیتین به‌طور گسترده برای افزایش انرژی، بهبود استقامت، و کاهش وزن مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مکمل‌ها با تسریع در سوخت‌وساز چربی‌ها به بهبود عملکرد ورزشی و کاهش چربی بدن کمک می‌کنند. همچنین مکمل غذایی ال کارتینین به‌عنوان یک ترکیب دارویی برای بهبود عملکرد قلب و درمان نارسایی‌های کلیوی تجویز می‌شود و به افرادی که با کمبود این ماده مواجه‌اند کمک می‌کند تا از مشکلات متابولیکی و کاهش انرژی رنج نبرند.
آیا ال کارنیتین ریزش مو می آورد؟
ال کارنیتین به اشتباه برای افزایش رشد مو نیز مورد توجه قرار گرفته است. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف دوزهای مناسب این مکمل می‌تواند به تسریع رشد موها و افزایش حجم آنها کمک کند. در واقع، ال کارنیتین و ریزش مو ارتباطی با یکدیگر ندارند، مگر اینکه مصرف این مکمل به مقدار زیاد صورت گیرد و توجه داشته باشید که اگر نحوه مصرف ال کارنیتین برای کاهش وزن یا اهداف دیگر به درستی رعایت شود، عوارض جانبی آن برای شما به حدأقل خواهد رسید.
چه زمانی ممکن است کمبود ال کارنیتین رخ دهد؟
کمبود ال کارنیتین می‌تواند در دو حالت رخ دهد:
- کمبود اولیه ال-کارنیتین:
این یک اختلال ژنتیکی است که در سیستم انتقال‌دهنده کارنیتین در سلول‌ها ایجاد می‌شود. این وضعیت معمولاً تا سن پنج سالگی ظاهر شده و با علائمی مانند کاردیومیوپاتی (بیماری عضله قلب)، ضعف عضلانی اسکلتی، و هیپوگلیسمی (افت قند خون) همراه است. - کمبود ثانویه ال-کارنیتین:
این نوع کمبود ممکن است به‌دلیل برخی اختلالات مانند نارسایی مزمن کلیه یا تحت شرایط خاصی مانند استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های خاص ایجاد شود که جذب ال کارنیتین را کاهش داده یا باعث افزایش دفع آن از بدن می‌شوند.
کاربرد ال کارنیتین چیست؟
ال کارنیتین یک ریزمغذی مهم است که تقریباً ۹۸ درصد از ذخایر آن در ماهیچه‌ها و مقدار کمی در کبد و خون یافت می‌شود. این ماده نقش مهمی در بهبود عملکرد میتوکندری و کاهش سرعت روند پیری دارد. برخی از کاربردها و فواید ال کارنیتین شامل موارد زیر است:
- سوزاندن چربی:
ال کارنیتین به بدن کمک می‌کند چربی بیشتری بسوزاند و میزان چربی ذخیره‌شده، به‌ویژه چربی‌های احشایی و کبد چرب، را کاهش دهد. - افزایش انرژی حین تمرینات ورزشی:
این مکمل انرژی بدن را افزایش داده و به کاهش تجمع اسید لاکتیک در عضلات کمک می‌کند و موجب ریکاوری سریع‌تر بدن پس از تمرینات می‌شود. - تقویت سیستم ایمنی:
ال کارنیتین به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش التهاب در بدن کمک می‌کند. - بهبود عملکرد مغز:
فواید ال کارنیتین، به‌ویژه فرم استیل-ال-کارنیتین، شامل پیشگیری از زوال عقل، بهبود عملکرد شناختی و حتی محافظت از مغز در برابر آسیب‌های سلولی می‌شود. - سلامت قلب:
تحقیقات علمی، فواید ال کارنیتین را در کاهش فشار خون و بهبود التهاب مرتبط با بیماری‌های قلبی را نشان داده‌اند. همچنین مصرف آن برای بهبود بیماران قلبی، به‌ویژه پس از حملات قلبی، مؤثر است. - بهبود عملکرد ورزشی:
ال کارنیتین به بهبود ریکاوری، افزایش استقامت و کاهش دردهای عضلانی پس از تمرینات کمک می‌کند. همچنین باعث بهبود اکسیژن‌رسانی به عضلات می‌شود و تولید گلبول‌های قرمز را افزایش می‌دهد. - پیشگیری از دیابت نوع ۲:
این ماده با بهبود متابولیسم کربوهیدرات‌ها و افزایش سطح آنزیم AMPK به کنترل بهتر قند خون و کاهش علائم دیابت نوع ۲ کمک می‌کند.
به طور کلی، تولید انرژی، سلامت قلب و مغز، و بهبود عملکرد بدنی از فواید ال کارنیتین است.
چرا از ال کارنیتین برای لاغری استفاده می شود؟
بسیاری از افراد برای کاهش وزن و چربی‌سوزی به روش‌های افراطی مانند رژیم‌های غذایی سخت، تمرینات سنگین هوازی، یا مصرف قرص‌های مختلف روی می‌آورند. اما یک رویکرد متعادل‌تر می‌تواند شامل استفاده از رژیم غذایی اصولی، ورزش منظم و مکمل‌های طبیعی مانند ال کارنیتین باشد.
فواید ال کارنیتین در کمک به سوخت‌و ساز چربی‌ها منطقی به نظر می‌رسد. این مکمل با انتقال اسیدهای چرب به میتوکندری‌ها، نقش مهمی در افزایش انرژی بدن و بهبود عملکرد ورزشی دارد. این انرژی می‌تواند توسط قلب، مغز و عضلات مصرف شده و از آنها حمایت کند. در نتیجه، توانایی بدن برای چربی‌سوزی و کاهش وزن ممکن است افزایش یابد.
اگرچه ال کارنیتین ممکن است به چربی‌سوزی و کاهش وزن کمک کند، اما احتمال دارد که با عوارض جانبی مانند تهوع و اسهال نیز همراه باشد. نحوه مصرف ال کارنیتین برای لاغر شدن و همچنین دستیابی به نتایج بهتر اهمیت پیدا می‌کند؛ برای چربی‌سوزی و کاهش وزن، می‌توان روزانه ۲ تا ۴ گرم ال کارنیتین مصرف کرد. بهترین زمان مصرف این مکمل یک ساعت قبل از ورزش است.
روش مصرف قرص ال کارنیتین
دوز توصیه‌شده معمولاً بین ۱ تا ۳ گرم در روز است، اما افرادی که مشکلات ژنتیکی دارند باید حتماً دوز مصرفی خود را با پزشک هماهنگ کنند. مصرف دوزهای معمولی ال کارنیتین برای اکثر افراد بی‌خطر است، اما در برخی موارد، دوزهای بالاتر (تا ۴ گرم در روز) نیز ممکن است توسط پزشک تجویز شود.
توصیه می‌شود که روزانه ۲ تا ۴ گرم ال-کارنیتین را در دو یا سه دوز تقسیم کرده و به‌طور مساوی مصرف کنید. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف ال-کارنیتین همراه با ۳۰ تا ۴۰ گرم کربوهیدرات می‌تواند نتایج بهتری بدهد، زیرا کربوهیدرات‌ها باعث افزایش سطح انسولین می‌شوند و این امر به ورود ال کارنیتین به سلول‌های عضلانی کمک می‌کند.
از آنجا که ال کارنیتین فاقد محرک است، مصرف آن همراه با مکمل‌های حاوی کافئین مانند قهوه یا چای سبز می‌تواند مفید باشد. علاوه بر این، به نظر می‌رسد که مصرف بلندمدت این مکمل نیز عوارض جانبی جدی به همراه ندارد.
مصرف مکمل ال کارنیتین برای چه افرادی مجاز است؟
قرص ال کارنیتین به‌طور کلی یک مکمل ایمن و بی‌خطر است و افراد بزرگسال سالم می‌توانند در مقادیر مناسب از فواید ال کارنیتین استفاده کنند. افرادی که بزرگسال، غیر باردار و غیر شیرده باشند و مشکلی مانند کم‌کاری تیروئید یا اختلال دوقطبی نداشته باشند، می‌توانند از این مکمل بهره‌مند شوند.
طبق بررسی‌های هیئت غذا و تغذیه (FNB) آکادمی‌های ملی آمریکا در سال ۱۹۸۹، مصرف اضافی ال کارنیتین برای بدن ضروری نیست. با این حال، سطح ال کارنیتین در بدن تحت تأثیر نوع و میزان غذاها و تولید طبیعی بدن قرار دارد. دو گروه خاص ممکن است نیاز بیشتری به این مکمل داشته باشند:
۱. گیاهخواران و وگان‌ها: به دلیل محدودیت‌ها در مصرف محصولات حیوانی، این افراد ممکن است سطح کمتری از ال کارنیتین داشته باشند. هرچند، هیچ مطالعه‌ای به‌طور قطعی مزایای مکمل‌های ال کارنیتین برای این گروه را تأیید نکرده است.
۲. افراد مسن: تحقیقات نشان داده‌اند که با افزایش سن، سطح اسیدهای آمینه لیزین و متیونین کاهش می‌یابد، ولی این گروه می‌توانند از فواید ال کارنیتین به عنوان مکمل بهره ببرند.
مصرف ال کارنیتین برای چه افرادی غیر مجاز است؟
مصرف بیش از اندازه قرص ال کارنیتین ممکن است عوارض زیر را به همراه داشته باشد:
- دستگاه گوارش: مصرف دوزهای بالاتر از ۳ گرم در روز می‌تواند باعث تهوع، استفراغ، گرفتگی عضلات شکم و اسهال شود.
- بوی بدن: یکی از عوارض جانبی شایع، بوی بد بدن است.
- عوارض نادرتر: در موارد نادر، ممکن است ضعف عضلانی در بیماران اورمیک و تشنج در افرادی که دچار اختلالات تشنجی هستند مشاهده شود، بنابراین این گروه‌ها بهتر است از مصرف این مکمل پرهیز کنند.
- افزایش TMAO: مصرف طولانی‌مدت ال کارنیتین ممکن است باعث افزایش سطح تری متیل آمین-N-اکسید (TMAO) در خون شود. سطح بالای TMAO با افزایش خطر تصلب شرایین (آترواسکلروزیس) مرتبط است.
عوارض قرص ال کارنیتین 1000 و… برای لاغری
مقدار مصرف ال کارنیتین برای لاغری معمولاً روزانه ۳ گرم است. با این حال، مصرف این مقدار ممکن است به عوارض جانبی متعددی منجر شود، از جمله:
- عوارض گوارشی: شامل حالت تهوع، استفراغ، گرفتگی عضلانی و اسهال.
- بوی بد بدن: مصرف روزانه ۳ گرم ال کارنیتین ممکن است باعث تولید بوی بد بدن شود، که می‌تواند به زندگی اجتماعی فرد آسیب بزند.
- مشکلات کلیوی و تشنج: افرادی که مشکلات کلیوی یا اختلالات تشنج دارند باید در مصرف این مکمل احتیاط کنند، زیرا ممکن است منجر به ضعف عضلانی شود.
خطرات جدی‌تر:
- افزایش خطر بیماری قلبی: یکی از مشکلات جدی مصرف ال کارنیتین، افزایش خطر بیماری‌های قلبی است. تحقیق‌ها نشان داده‌اند که این مکمل می‌تواند احتمال تصلب شرایین (آترواسکلروز) را افزایش دهد. ال کارنیتین باعث تولید ماده شیمیایی به نام ترتی الیامین در روده می‌شود که کبد آن را به ترتی الیامین اکسید تبدیل می‌کند، و این امر می‌تواند به اختلال در رگ‌ها منجر شود.
- مشکلات گوارشی: مصرف ال کارنیتین ممکن است به مشکلات گوارشی مانند درد شکم، حالت تهوع، استفراغ و اسهال منجر شود.
قرص ال کارنیتین با چه داروهایی تداخل دارد؟
قبل از شروع مصرف ال کارنیتین، به‌ویژه اگر از هر نوع مکمل غذایی یا داروی دیگر استفاده می‌کنید، حتماً با پزشک مشورت کنید. ال کارنیتین می‌تواند با بسیاری از داروها تداخل داشته باشد، از جمله:
- آنتی‌بیوتیک‌ها: داروهایی که برای درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شوند.
- آسنوکومارول و وارفارین: داروهایی که برای رقیق کردن خون و پیشگیری از لخته شدن خون تجویز می‌شوند.
- داروهای تیروئید: داروهایی که برای درمان اختلالات تیروئید مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- داروهای ضد تشنج: داروهایی که برای کنترل تشنج تجویز می‌شوند.
مصرف ال کارنیتین همراه با این داروها می‌تواند تداخلات جدی ایجاد کند. بنابراین، اگر از داروی خاصی استفاده می‌کنید، حتماً درباره تداخلات احتمالی ال کارنیتین با پزشک معالج خود مشورت کنید.
جمع بندی
تحقیقات نشان می‌دهد که قرص ال کارنیتین می‌تواند به کاهش وزن و چربی‌سوزی کمک کند و همچنین عملکرد ورزشی را بهبود بخشد. این مکمل ممکن است به کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها نیز کمک کند.
اکثر افراد می‌توانند ال کارنیتین را به طور طبیعی در بدن خود تولید کنند یا از طریق رژیم غذایی دریافت کنند. با این حال، افرادی که به کمبود این ماده مغذی مبتلا هستند، می‌توانند با مصرف مکمل‌های آن، از فواید ال کارنیتین بهره‌مند شوند.
اگر در مورد مصرف قرص ال کارنیتین به مشاوره نیاز دارید، می‌توانید از مشاوران حرفه‌ای ما در فروشگاه اینترنتی فودلی کمک بگیرید و این قرص‌ها را بعد از دریافت مشاوره با کیفیتی عالی و قیمتی منصفانه خریداری کنید.
سؤالات متداول
قرص ال کارنیتین برای چیست؟
هدف استفاده از قرص ال کارنیتین ۵۰۰، ۲۰۰۰ و دیگر دوزهای آن کاهش وزن، بهبود عملکرد مغز، تقویت عملکرد ورزشی و درمان بعضی از بیماری‌ها مثل دیابت نوع ۲ است.
آیا قرص ال کارنیتین برای باروری مردان مفید است؟
با استناد به برخی از تحقیقات می‌توان گفت که قرص ال کارنیتین برای اسپرم مفید بوده و این قابلیت را دارد تا تعداد اسپرم‌ها را افزایش دهد و همچنین حرکت آنها را در مردان مبتلا به مشکلات باروری بهبود بخشد.
آیا قرص ال کارنیتین باعث ریزش مو می شود؟
خیر. در این جهت حتی برخی از محققان معتقدند که از فواید ال کارنیتین می‌توان به رشد مو و جلوگیری از ریزش آن اشاره کرد.
قرص ال کارنیتین باکیفیت و اصل را از کجا تهیه کنیم؟
برای خرید قرص ال کارنتین باکیفیت و اصل با قیمت و کیفیتی عالی می‌توانید روی خدمات مجموعه فودلی حساب باز کنید.
مصرف ال کارنیتین برای چه افرادی غیر مجاز است؟
مصرف این مکمل به‌طورکلی برای زنان باردار و شیرده، بیماران کلیوی، افراد مبتلا به دوقطبی و افراد مبتلا به کم کاری تیروئید غیرمجاز است، مگر آنکه پزشک این مکمل را برای آنها تجویز کرده باشد.
اولین دیدگاه را ثبت کنید